indolen, benzofuran, benzothiofeen

[schreyliesbeth]

Bij indolen wordt gezegd dat er vooral op de 3 positie elektrofiele substitutie gebeurt. Als je dat tekent dan heb je bij de 2e positie meer resonantievormen, maar wel maar 1 keer behoud van aromaticiteit. Op positie drie heb je minder resonantievormen, maar 2x behoud van aromaticiteit. Dus lijkt me wel logisch. Bij benzofuran is er echter vooral substitutie op de 2 positie, maar die resonantiestructuren zijn net hetzelfde. Ik dacht dat dit kwam doordat je bij positie drie wel een pluslading op O krijgt en dat is slechter dan een pluslading op N. Maar bij benzothiofeen is dat nog slechter en daar is het dan wel weer positie drie...

[Lars]

Je hegt eigenlijk altijd 2 keuzes: of je substitueert op 3 en dan behoud je aromaticiteit. Of je substitueert op op 2 en je verbreekt de aromaticiteit door de lading in de benzeenring te delocaliseren.

Je moet gewoon afwegen welk effect overweegt.

Bij indool gebeurt de substitutie inderdaad op C-3 omdat je dan je positieve lading op stikstof kan brengen zonder het aromatische systeem te verbreken. Stikstof heeft een basisch vrij elektronenpaar dus dit gaat vlot. Het is voordeliger om de + op N te zetten dan heel de benzzenring te verbreken. Dus C-3 is de beste positie.

Bij benzofuran daarentegen is een pluslading op de zuurstof niet echt voordelig. Dit komt omdat het vrije elektronenpaar van zuurstof veel minder basisch is dan het vrije elektronenpaar van stikstof. Het is voordeliger om de lading in de benzeenring te sturen, dan ze op de zuurstof te zetten. (want dan zou O 1 van zijn vrije elektroneparen ter beschikking moeten stellen, en die vrije elektronen zijn niet zo basisch als die van stikstof) Dus het verbreken van de ring overheerst en je zal C-2 substitutie krijgen.

Bij Benzofuran is het een beetje de middenweg. Een pluslading op S is niet goed, en ook niet echt slecht. het vrije elektronenpaar is iet of wat basisch, maar niet zo basisch als N. Dus de 2 posities liggen ongeveer in evenwicht. Hier kan je "kiezen" of je op C-2 of C-3 substitueert. (vergelijk het met elektrofiele substitutie op C-5 en C-8 bij chinoline, waar er ook maar een klein verschil is tussen de 2 posities.)

[schreyliesbeth]

oei wa is het verschil tussen positie 5 en 8 bij chinoline?
maar wa ik dan niet zo goed snap, waarom is de volgorde dan: pyrrool > furan > thiofeen? kzou dan denke: pyrrool > thiofeen > furan

[Lars]

Het verschil bij chinoline is niet echt duidelijk uit de theorie. Maar experimenteel kan je zien dat je redenmenten (in verhouding) krijgt van 51-49, 52-48.

Wat ik hier mee wou zeggen is dat het voor een zwavel atoom niet zoveel uitmaakt of de lading op hem wordt gezet of niet. De 2 mogelijkheden: de lading in de benzeenring delocaliseren of hem op de zwavel zetten, hangen in evenwicht. Het verschil tussen C-2 & C-3 is klein.

De reactiviteit van die ringen heb ik gewoon vanbuiten geleerd

[Lars]

verklaring reactiviteit van die ringen staat denk op p3-10

[schreyliesbeth]

Ja ik heb het gezien, maar ik snap die uitleg van die dipoolmomenten ni zo goed eigenlijk ^^
Ma merci voor u uitleg he!